In 2021 gingen ontwerpers Sue Doeksen, die al sinds 2012 een studio heeft in de NDSM Loods en grafisch ontwerper Jord Noorbeek in opdracht van Stichting NDSM-werf aan de slag om de gastvrouw van de werf te vernieuwen. De reden om juist nu deze verandering van een icoon van de werf aan te gaan, is om te laten zien dat de werf verre van stil staat en een ode te geven aan alle toekomstige ogen die de boog voor het eerst gaan zien.

De containerboog heet elke bezoeker van de NDSM-werf welkom; van festivalganger tot bezoeker tot wandelaar. Helaas is het normaliter zo bruisende en levendige terrein afgelopen jaar een stuk rustiger gebleven dan andere jaren. Desalniettemin zien wij de toekomst vioolkleurig tegemoet, net als het frisse jasje van de containerboog, en leek dit ons een mooi moment om terug te blikken op alle verschillende verschijningen die de boog tot nu toe heeft aangenomen.

2018

De boog is geboren in 2018, toen het festival DGTL voor de editie van dat jaar iets nieuws wilde toevoegen aan het festivalterrein. In samenwerking met kunstenaars van de werf is de boog in eerste instantie ontstaan met een zwart uiterlijk met witte letters aan de kop-kant die DGTL spelden. Iedereen die het plezier heeft gehad om ooit DGTL te bezoeken weet dat dit evenement draait om ontdekking, inspiratie en verrassingen. Het festival typeert zich in zijn industriële sfeer en vrijgevochten karakter. Een podium voor zowel gesetteld artiest als beginnende DJ. Juist voor deze redenen was en is de boog een speciaal onderdeel van het festival.

Het betekent toch wel iets dat hij er nog staat en dat er iedere keer een ander beeld aan gegeven wordt
‍

Na dit succesvolle jaar van het festival is de boog achtergebleven op de werf als relikwie: een herinnering aan de zoveelste geslaagde editie van DGTL. Maar in plaats van te vervallen in een ruïne ontpopte de boog zich als een hoofdrolspeler van de werf en begon ze haar eigen leven.

Na DGTL 2018 heeft bijna ieder festival of evenement op de werf de boog geadopteerd als onderdeel van het terrein en er een eigen sausje overheen gegooid. Soms een entree voor bezoekers, soms een omleiding in de looproute op het terrein of een triomfboog die op de hete dagen op de werf wat schaduw bood. Maar bovenal een plek waar veel dansjes gewaagd zijn door de jaren heen. Legend has it, dat als je je oor dicht genoeg tegen de boog legt, je de feestende mensen kunt horen! Mede hierdoor, maar ook door het wisselvallige Noord Amsterdamse weer lag de boog vaak ten grandslag aan een restauratieronde waar de actuele kleuren weer wat werden aangedikt. Zo ook in 2019 toen festival Drumcode hun evenement organiseerde op de Docklands (het plein tussen de twee loodsen) en een mooie gelegenheid voortbracht om de verflaag weer een keer te verversen.

De likjes verf die de boog ondertussen heeft gekregen zijn niet meer op één hand te tellen. Naast dat de containerboog vaak is overgeschilderd heeft ze ook vaak tijdelijke gezichten gekend. Door middel van doeken, lichtprojecties of andere innovatieve ideeën gaven organisatoren van evenementen op de NDSM-werf een eigen draai aan de containerboog.

“Het betekent toch wel iets dat hij er nog staat en dat er iedere keer een ander beeld aan gegeven wordt”, vertelt Petra Heck, curator bij Stichting NDSM-werf. “Het is zo’n opvallende verschijning op de werf, het is best bijzonder dat hij telkens weer mee kleurt met de tijd”. Een mooi voorbeeld van de icoon in volle glorie was, naast vele anderen, Elrow festival. Met als thema ‘Together we make magic happen’ is Elrow een festival van kleur, creativiteit en vooral heel veel gekkigheid. In 2018 streek het festival neer op de NDSM-werf en gebruikte de containerboog als eyecatcher op het terrein. Door het gebruik van emoji-achtige icoontjes, wederom een nieuw laagje verf en enorme opblaasdieren gaf de organisatie een eigen invulling aan de boog.

2021

In 2021 kleurt de boog zwart, blauw en wit. Geïnspireerd op de laatste woorden van Eberhard van der Laan aan de Amsterdammers – die vlak achter de boog een eigen portret geniet op de Docklands – ontstaan de woorden ‘Be kind’ in geometrische vormen op de boog. De tekst is zowel in vorm als kleur vermomd en onderdeel van een groter grafisch werk waardoor de boodschap niet gemakkelijk op het eerste oog te ontcijferen is. De achterkant lijkt een abstracte stralenkrans. De zijkanten geven de veelzijdigheid aan van de NDSM-werf: een uil die voor wijsheid en magie staat en een hofnar die het plezier en vermaak symboliseert. Deze nieuwe identiteit van de boog geeft een enigszins rustiger indruk vergeleken met de felle, schreeuwende graffiti kunstwerken op de rest van de Docklands. Maar misschien is dit precies wat het ontwerp zo passend maakt. De werf is een thuis voor experiment en contrast waar ook de iconische containerboog niet aan ontsnapt.

“Het gaat ook over de terugkomende vraag: wanneer behoort iets tot de publieke ruimte?” aldus Petra Heck. “De achterliggende gedachte van dit nieuwe ontwerp was ook om toe te voegen aan bekende rol van de boog. Tot nu toe is het voor veel mensen een festival baken geweest, met dit nieuwe jasje wordt hij misschien wat meer deel van de publieke ruimte. Hij verwelkomt iedereen die de werf bezoekt, niet alleen diegenen die komen met een kaartje voor een evenement.”

Waar de NDSM-werf normaal rond deze tijd zou buzzen met voorzichtige eerste muzikale klanken van het festivalseizoen of de eerste buiten-kraampjes van de IJ-hallen, is het nu nog afwachten wanneer en wat er grootschalig mogelijk gaat zijn op de werf. Met een beetje geluk kan de icoon van de werf dit jaar weer het benodigde aantal mensen verwelkomen. Zo is DGTL 2021 van het Paasweekend naar september verplaatst in de hoop na de zomer weer een volle bak te kunnen organiseren. Tot die tijd is de containerboog nog altijd de standvastige icoon van de werf, die iedereen welkom heet die een kijkje komt nemen en ons eraan herinnert een beetje aardig voor elkaar te zijn, zeker in deze tijd.

Benieuwd naar nog een kijkje in het proces van het bewerken van de boog? Ewa Scheifes (programmeur van Stichting NDSM-werf) en Petra Heck gingen tijdens de podcast NDSM X in gesprek met makers Sue en Jord over hoe je zo’n bekend object op de werf opnieuw vormgeeft. De link naar deze aflevering vind je hier:

‍

‍

2022

Karski (1974) en Beyond (1983) is een kunstenaarsduo uit Nederland. Ze hebben een achtergrond in grafisch ontwerp en zijn zeer intensief betrokken bij de graffiti-scene. Hun werk staat bekend om het gebruik van originele en levendige kleurencombinaties. Het bevat realistische, grafische en abstracte elementen, vaak met een verrassende diepte en veel dynamiek. Voor Karski & Beyond is kunst een manier om je uit te drukken, en het maken van gigantische schilderingen, zoals deze op de containerboog, geeft hen het gevoel dat ze leven. “Als duo zoeken we graag de grenzen voor zoveel mogelijk contrast en diepte op.” In 2022 gaven ze een nieuwe jas aan de containerboog op de NDSM-werf. Met deze vrolijke kleuren werd de eerste editie van het festival na de covid-19-pandemie gevierd.

2024

In 2024 is de icoon van de werf weer aan de beurt voor een opfrisser. Stichting NDSM-werf en DGTL vroegen kunstenaar Sioe Jeng Tsao, ook wel bekend als SEEYOUSIOE (zij/hen) om een ontwerp te maken voor de containerboog op de Docklands genaamd EMPOWER. Dit kunstwerk roept op tot reflectie, aanmoediging en viering van liefde, en herinnert ons eraan dat we sterker zijn wanneer we samenwerken. De boog dient als een symbolische toegangspoort tot een ruimte van kracht, acceptatie en solidariteit binnen de LGBTQIA+-gemeenschap, waar individuen uit diverse achtergronden elkaar ondersteunen en verheffen. Het kunstwerk bevordert eenheid en samenwerking als essentiële instrumenten voor het bevorderen van onze gezamenlijke reis naar sociale verandering en inclusie.

We gingen met Sioe in gesprek over haar inspiratie voor dit werk op de containerboog van de NDSM-werf. Je leest het hele stuk hier.